DUYU BÜTÜNLEME TERAPİSİ

DUYU BÜTÜNLEME TERAPİSİ

Duyu Bütünleme Terapisi, bireylerin çevreden gelen duyusal bilgileri (görme, işitme, dokunma, tat alma, koku alma, vücut farkındalığı ve denge) doğru bir şekilde organize edememesi ya da işlemekte zorluk çekmesi durumunda uygulanan bir tedavi yöntemidir. Özellikle otizm spektrum bozukluğu, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), öğrenme güçlükleri ve serebral palsi gibi durumlarda sıkça kullanılır.

Duyu Bütünleme Nedir?

Duyu bütünleme, vücudumuzun dış dünyadan gelen duyusal bilgileri alıp işlemleme ve bunlara uygun bir yanıt verme sürecidir. Günlük yaşamda dengeyi sağlamak, el-göz koordinasyonu kullanarak yazı yazmak ya da yemek yerken bir nesneyi kavramak gibi birçok faaliyet, duyusal bilgilerin doğru işlenmesi sayesinde gerçekleşir. Duyu bütünleme bozukluğu olan bireyler, bu bilgileri doğru bir şekilde işlemekte zorlanabilir ve bu da günlük yaşam aktivitelerinde zorlanmalarına yol açabilir.

Duyu Bütünleme Terapisi Ne Yapar?

Duyu bütünleme terapisi, bireyin duyusal bilgileri daha etkili bir şekilde işlemesine yardımcı olmak için geliştirilmiş terapötik faaliyetleri içerir. Terapinin temel amacı, bireyin duyusal sistemini uyumlu hale getirerek daha dengeli bir motor ve duyu yanıtı geliştirmektir. Terapistler, duyusal girdilere uygun tepkiler verebilmeleri için bireylerle çalışır.

Duyu Bütünleme Bozukluğu Belirtileri

Duyu bütünleme bozukluğu olan bireylerde şu belirtiler görülebilir:

• Duyusal Aşırı Hassasiyet: Yüksek seslere, parlak ışıklara veya dokunmaya karşı aşırı tepki gösterme.
• Duyusal Az Hassasiyet: Yüksek sesleri fark etmeme, çok sert basınç uygulandığında dahi acı hissetmeme gibi az tepki gösterme durumları.
• Motor Becerilerde Zorluklar: İnce motor becerilerde zorlanma, yazı yazmada ya da nesneleri kavramada güçlük.
• Koordinasyon Sorunları: Denge ve koordinasyon sorunları yaşama, düşme eğilimi.
• Odaklanma ve Dikkat Eksikliği: Görevleri tamamlamada zorlanma, dikkati sürdürememe.

Duyu Bütünleme Terapisinin Uygulama Alanları

• Duyusal Hassasiyeti Yönetme: Çocuğun duyusal uyarıcılara aşırı ya da az tepki verme durumları düzenlenir. Örneğin, yüksek seslerden rahatsız olan bir çocuğun seslere karşı toleransı geliştirilir.

• İnce ve Kaba Motor Becerilerin Geliştirilmesi: El-göz koordinasyonu, denge ve vücut farkındalığını artırıcı oyunlar ve aktiviteler kullanılır. Zıplama, sallanma, tırmanma gibi fiziksel aktivitelerle denge ve koordinasyon sağlanır.

• Duyusal Modülasyon: Terapistler, çocuğun çeşitli duyusal girdilere verdiği yanıtları düzenlemeyi ve modüle etmeyi amaçlar. Örneğin, aşırı hassas çocuklar için duyusal uyaranlar kademeli olarak artırılır.

Terapide Kullanılan Yöntemler

• Salıncak ve Top Kullanımı: Terapide çocuklar dengeyi ve vücut farkındalığını artıran aktivitelerde bulunur. Salıncaklar, yuvarlanma topları gibi araçlar kullanılarak denge ve motor beceriler geliştirilir.

• Oyun Temelli Yaklaşım: Terapide çocuklar, oyun ve eğlenceli aktivitelerle duyusal sistemlerini harekete geçirecek deneyimler yaşar. Bu oyunlar çocuğun ilgisine göre yapılandırılır ve hem eğlenceli hem de terapötik hale getirilir.

• Duyusal Materyaller: Kum, su, farklı dokulardaki yüzeyler ya da nesnelerle yapılan aktiviteler, çocuğun dokunsal duyusunu geliştirmeyi hedefler.

Kimler Duyu Bütünleme Terapisine İhtiyaç Duyar?

Duyu bütünleme terapisi, özellikle şu durumlarda etkili olabilir:

• Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar
• Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB)
• Gelişimsel gecikmeler
• Serebral palsi
• Motor koordinasyon bozuklukları
• Davranışsal ve duygusal düzenleme sorunları

Terapi Süreci

Duyu bütünleme terapisi, genellikle bir ergoterapist tarafından yürütülür. Terapist, çocuğun duyusal ihtiyaçlarını değerlendirir ve bireyselleştirilmiş bir terapi planı oluşturur. Tedavi planı, çocuğun yaşına ve ihtiyaçlarına göre belirlenir ve düzenli değerlendirmelerle gelişimi izlenir.

---

Duyu bütünleme terapisi, çocukların duyusal dünyalarını dengeleyerek günlük yaşam becerilerinde, akademik başarılarında ve sosyal ilişkilerinde büyük ilerlemeler kaydetmelerine yardımcı olur.